Uşaqlarda gecə qorxusu
Gecə qorxusu – uşağın gecənin istənilən vaxtında oyanması, ətrafını dərk edə bilməməsi, yuxuda nəsə görürmüş kimi danışıb ağlaması, ünsiyyətə qapanması kimi müəyyən edilir. Bu, bir neçə dəqiqədən dörddə bir saata qədər çəkə bilər. Uşaq özünə gələndən sonra heçnə xatırlamaya bilər. Bunun gecə terroru adlandırılmasının səbəbi, gecə yaşanan qorxulu, xaotik va mürəkkəb emosional davranışın olmasıdır. Gecə […]
Ailədaxili münasibətlər
Ailədaxili münasibətlərdə səmimiyyət, sevgi, qayğı, qarşılıqlı məsuliyyət fərdlərin fiziki və psixoloji baxımdan sağlam inkişafının əsas şərtidir.Ailə daxili münasibətlər möhkəmlənmiş, sterotipik rollara əsaslanmışsa , özünəməxsus özəlliyi olmayan, müəyyən kateqoriyalar içində dünyayı görən fərdlər yetişir. Bu cür qatılaşmış, qəliblənmiş rolların hakim olduğu bir ailə içində böyüyən fərdlər ən önəmli şeyin böyükləri, güclüləri məmnun etmək olduğunu anlamış, qorxudaraq […]
Valideynlərimizdən gözləntilərimiz
Valideynlərimizdən çox gözləntilərimiz ola bilər,onlara qarşı çox hirsli ola bilərik. Onları görmək istədiyimiz formada bir valideyn etmək üçün bəlkə onları şəkilləndirməyə çalışa bilərik. Bəlkə də “ana,ata belə olmalıdır” deyə düşünə bilərik. Amma bir şeyi unutmamalıyıq ki, onların bir kimlikləri var. Murad, Aytən olaraq…(adlar nisbidir)Murad və Aytənin kimlikləri, keçmişləri var. Onlar sənin anan,atan olmadan öncə də […]
Valideynlərimiz qəhrəmanlarımızdırlar
Valideynlərimiz qəhrəmanlarımızdırlar, amma bu o demək deyil ki, həyatımızla bağlı qərarlar onlara aiddir Bizim milli dəyərlərimizdə valideyn övlad münasibətinin xüsusi yeri var. Valideynə hörmət etmək, qayğı göstərmək, sevgi vermək bizim mədəniyyətdə xüsusən əhəmiyyətlidir və ən gözəl insani keyfiyyətlərdəndir. Ancaq çox hallarda bu hörmət və qayğı valideynlər tərəfindən istismar edilir və valideyn elə düşünür ki, uşağının […]
Gametofobiya və ya evlilik qorxusu
Gametofobi (evlilik qorxusu), insanın evlənməkdən, evli olmaqdan qorxma vəziyyəti olaraq qeyd olunur. Evlənmə qorxusu tez-tez rastlanan fobiyalar arasında yer alır. Evlilik qorxusu insanın keçmişdə yaşadığı travmalar, ətrafında olan uğursuz ailə tablosu, valideynlərinin davamlı olaraq münaqişə etməsi nəticəsində yaranan bağlanma qorxusudur. Bir çox gənclər xoşbəxt ailə haqqında düşünsə də, müəyyən qismi ailənin məsuliyyətindən və qarşı cinsin […]
Ailənin inkişafında böhranlı dövrlər
Ailə münasibətlərində ərlə-arvad arasında baş verən konfliktlər əsas rol oynayır və ailənin inkişafına mane olur. Bu da əsasən ərlə-arvadın bir-birinə olan tələbatlarının ödənilməməsindən qaynaqlanır. Belə ki; -Öz “məni”nin tələblərinin ödənilməsi, bir-birinin mənlik hisslərinə hörmətsizlik -Müsbət emosiyalara olan tələbatın ödənilməməsi -İstirahət vaxtının təşkilinə, ərlə-arvadın tələblərinin müxtəlifliyi -Müsbət emosiyalara olan tələbatın ödənilməməsi: diqqət, başa düşmək, yumşaq münasibət […]
“Mən”in formalaşmasında ailənin rolu
Ailələr qarmaşıq sistemləridir. Ailədəki hər fərd öz perspektivindən dünyaya baxar. Bu baxış bucağı ailədəki həyacanı tarazda saxlamağa kömək edir. Həyacan, yardım olma ilə azadlıq arasındadır. Psixoloqlar, bütün insan davranışlarına şüurlu, istərsədə şüursuz olsun insanın ehtiyaclarının səbəb olduğu irəli sürürlər. Ehtiyac bir əksikliyin hiss edilməsi, orqanizimdə fizioloji tarazlığın göstərilməsinin göstərilməsidir. Ehtiyaclar əsasında iki yerə bölünür. Həyatımızın ilk il fizioloji ehtiyaclarımıza əsaslanaraq, […]
Valideyn-uşaq münasibətləri ilə bağlı təsnifat və bölgülər
Hamımızın bildiyi kimi həyatın ilk illəri inkişaf üçün əvəzsiz bir dövrdür və valideynlərin bu dövrdə oynadığı rol çox böyükdür. Valideynlər uşaqlarını hələ körpəlikdən idarə etdikləri üçün onlar uşaqlarına həmyaşıdları ilə münasibətlərindən tutmuş təhsildə müvəffəqiyyətinə qədər müxtəlif sahələrdəki bacarıqları üzərində həm keçici, həm də qalıcı təsirləri göstərə bilər. Uşaqları üçün mümkün olan ən yaxşı nəticəni təmin […]