Attitude fenomeninin sosial-psixoloji təhlili
XX əsrin əvvəllərindən başlayaraq indiyə kimi psixologiyada öz aktuallığını qoruyan anlayışlardan biri məhz attitudlardır. Bu fenomenin sosial psixologiyada diqqət mərkəzində olmasının səbəblərindən biri onun davranış ilə bilavasitə əlaqəli olmasıdır. Sosial psixoloqların fikrincə, attitudları birbaşa olaraq müşahidə yolu ilə öyrənmək qeyri-mümkündür. Hər bir fərdin attitudları onun davranışında təzahür edir. Bu səbəbdən dolayı, fərdin müəyyən obyektə qarşı […]
Ergenlik Dönemindeki Kriz Durumları Üzerine Bir Araştırma
Ergenlik Dönemindeki Kriz Durumları Üzerine Bir AraştırmaBu araştırmada ergenlik döneminde karşılaşılabilecek kriz durumları ele alınmıştır. Bilindiği gibi ergenlik dönemi, bireyin hayatında gelecekteki gelişimini belirleyen kritik dönemlerden biridir ve çocukluk ve ergenlik arasında bir “geçiş köprü” görevi görmektedir. Ergenlik döneminde kullanılan “kriz” kavramı, çocukluktan yetişkinliğe geçişin ağırlığını, karmaşıklığını ve zorluğunu vurgulamak için kullanılır. Bu araştırmada, ergenlik […]
Otizm Spektrum Bozukluğunda Erken Tanı ve Özel Eğitim Hizmetlerinin Önemi
Beyin gelişimi ve işleyişindeki farklılıktan kaynaklanan Otizm Spektrum Bozukluğu, çocukluk döneminde ortaya çıkmaktadır. Dil, motor ve sosyal iletişim gelişiminde aksamaların görüldüğü otizmin başlangıcı, bebeklik çağında izlenebildiği gibi, normal gelişim gösteren çocuklarda da bir süre sonra meydana gelebilmektedir. Otizm spektrum bozukluğu, doğuştan gelen ya da yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan karmaşık bir nöro-gelişimsel farklılıktır. Belirtileri genellikle erken […]
Ünsiyyət fenomeninin sosial-psixoloji təhlili
Açar sözlər: ünsiyyət, münasibət, dialoq, obyekt, subyekt, ekzistensial, birgə fəaliyyət, qarşılıqlı təsir Sosial psixologiyanın aparıcı istiqamətlərindən birini təşkil edən ünsiyyət fenomeninin doğru şəkildə dərki mövcud problemlərin həllində önəmli rol oynayır. Bu baxımdan, fenomenin çoxtərəfli yanaşmalar əsasında təhlilinin zəruriliyi ortaya çıxır. Ünsiyyət fenomeninin hərtərəfli təhlilində sosial-psixoloji yanaşma tam yetərli olmadığından, problemin fəlsəfi aspektdən təhlili onun subyektiv, […]
Moda nəzəriyyələrinin təhlili
Moda bəşəriyyət tarixi boyunca cəmiyyətlərin ayrılmaz bir hissəsi olmuşdur. Belə ki, moda cəmiyyətin inkişaf dinamikasını müəy- yən edən müasir cəmiyyətin əsas komponentlərindəndir. Bu gün hamımızın ənənəvi geyim adlandırdığımız geyim tərzləri də əslində hamımızın içində olan o gizli hisslərin, mədəniyyətin xaricə əks olunmasıdır. Geyim mədəniyyətin xarici ifadəsi olmaqla, daim hərəkətdədir, zamanla dəyişir və təkmilləşir.XIX–XX əsrin əvvəllərində […]
Böyük və kiçik qrupların uyğunlaşmasının sosial-psixoloji təhlili
Açar sözlər: qrup, cəmiyyət, şəxsiyyət, uyğunlaşma prosesi, psixodiaq- nostik sahə, fəaliyyət, motiv, dəyərlərMüasir cəmiyyətin təməlini böyük və kiçik qruplar təşkil edir. Qruplar həyatın və bizim öz konsepsiyamızın ayrılmaz bir hissəsidir. Araşdırmalar göstərir ki, insanların əksəriyyəti özlərini cəmiyyətdə mövcud olan qrupların üzvləri kimi qəbul edir. İnsanlar daxil olduqları qrupların xüsusiyyətlərini, əlamətlərini mənimsəməyə uyğunlaşmağa çalışırlar. Hər bir […]
Məhkumların yeni mühitə uyğunlaşmasının empirik təhlili
Açar sözlər: uyğunlaşma, sosial-psixoloji adaptasiya, şəxsiyyət, həyati münasibətlər modeli, məhkum, yeni mühit, resosializasiya, dəyərlərGİRİŞİctimai həyatın dinamikliyi insanlar arasındakı münasibətlərdə, onların davranış və rəftarında da öz əksini göstərir. Eyni zamanda elmi- texniki tərəqqi və müasir ictimai inkişaf bir sıra yeni psixoloji problemlər yaradır. Həssaslıq və emosionallıq zəifləyərək insanlar arasında biganəlik, rəftar və davranışda kobudluq kimi hallar […]
Gender aspektində tələbələrin ailədə xəyanət və xəyanətə təhrik edən səbəblər haqqında biliklərlə məlumatlandırılması
Açar sözlər: ailə, xəyanət, tələbə gənclər, ənənəvi ailələr, kişi və qadın psixologiyası Ailə, nigah münasibətləri bir qadın və bir kişinin könüllü olaraq birgə yaşayışa razılıq verməsi və vəfa, sədaqət andı içməsi ilə başlar. Ailədə xəyanət cox ciddi psixoloji travma yaradaraq ailənin dağılmasını şərtləndirən bir problemdir. N.Z.Çələbiyevə görə “Xəyanət istənilən insan, istənilən ər-arvad ittifaqı üçün amansız […]
“Yeniyetməlik dövründə psixoloji böhranın tədqiqi”
Psixologiya Elmi Tədqiqat İnstitutunun fəaliyət sahələrindən biri də elmi tədqiqatların keçirilməsidir. Keçirilən tədqiqatlardan biri də”Yeniyetməlik dövründə psixoloji böhranın tədqiqi” ilə bağlı olmuşdur. Tədqiqat Psixologiya Elmi Tədqiqat İnstitutunun İnkişaf və Yaş şöbəsinin rəhbəri Mətanət Əliyeva tərəfindən aparılmışdır.Tədqiqatdan alınan nəticələr məktəb psixoloqları ilə bölşülmüşdür və onlarla tədqiqat üzərindən müzakirələr aparılmışdır. Yeniyetməlik yaş dövrü insanın uşaqlıq və gənclik […]
Fəaliyyət prosesində koqnitiv funksiyalar və ona təsir edən emosional amillər: qavrayış və diqqət
Açar sözlər: koqnitiv, emosional, özünüdərk prosesi, fərd, obyekt, subyekt, şəxsiyyət İnsan psixikası koqnitiv və emosional başlanğıcların sintezindən ibarətdir. Onların bir-birindən təcrid olunaraq öyrəniləsi çətindir. Çünki onlar bir bütünün ayrılmaz inteqrativ hissələridirlər. Lakin onları ayrı-ayrılıqda öyrənmədən bir araya gətirmək mümkün deyildir. Koqnitiv psixologiyanın XX əsrin ortalarından sonra meydana çıxma səbəbləri bununla bağlıdır (50–60-cı illər ABŞ bihevioristləri […]
Həkim peşə fəaliyyətinin sosial-psixoloji xüsusiyyətləri
Açar sözlər: həkim, peşə fəaliyyəti, stress Həkim peşəsi ən ali, önəmli, məsuliyyətli və xeyirli peşə sahəsidir, belə ki həkimin cüzi bir səhvi ilə insan həyatını tamamilə itirə bilər. Başqa peşə sahələrində xəstə özü də məsuliyyət daşımasına baxmayaraq, bu sahədə məsuliyyəti daha çox həkim daşıyır. Bütün bunlarla bərabər həkim fəaliyyətinin sosial-psixoloji cəhətləri yerli və xarici elmi […]
Müasir cəmiyyətdə vitual düşüncənin ailənin sosial-psixoloji mühitinə təsiri
Açar sözlər: müasir cəmiyyət, ailə, informasiya, internet virtual düşüncə. Bəşəriyyət artıq öz inkişafının yeni informasiya mərhələsinə daxil olub və biz informasiya cəmiyyətində yaşayıb yaradırıq. Bu gün müasir cəmiyyəti kütləvi informasiya vasitələri olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil. Müasir cəmiyyət dedikdə biz İKT-nin (İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları) inkişaf etdiyi, demokratik cəmiyyət başa düşünürük. Qloballaşan dünyada İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyalarının […]
