Müasir dövrdə ailələrdə qarşılıqlı münasibətlərə təsir edən amillər
Açar sözlər: ailə, cəmiyyət, ailədaxili münasibətlər, ər-arvad, münasibətAilə bütün dövrlərin və bütün cəmiyyətlərin aktual problemlərindən hesab edilir. Bu baxımdan, ailə anlayışına olan maraq daimi və kütləvi xarakter daşıyır. Ailə- daxili münasibətləri təhlil etmək üçün ilk növbədə bu münasibətlərin psixoloji mahiyyətini, ona təsir edən amilləri araşdırmaq lazımdı.Ailə cəmiyyətdə formalaşır və onun başlıca özəyini təşkil edir. Ailənin […]
Şəxsiyyətlərarası münasibətlərdə konflikt yaradan amillər
Açar sözlər: münaqişə tərəfdarı, münaqişə, əlaqəli münaqişə, eqoizm, münaqişə dinamikası, obyektiv ziddiyyətlər Münaqişə iki ziddiyyətli tərəfin maraqlarının toqquşduğu bir vəziyyətdir. Bir qayda olaraq, münaqişələr xoşagəlməz assosiasiyalara səbəb olur: təhdidlər, düşmənçilik, anlamama, öz haqlılığını sübut etmək cəhdləri, incikliklər və s. Bu neqativ fikirlər sosiol mədəni amillərlə gücləndirilir. Nəticədə belə fikir yaranır ki, münaqişə hər bir insan […]
Tolerantlığın psixoloji mahiyyəti və tədqiqi istiqamətləri
Açar sözlər: tolerantlıq, antik dövr,mədəni normalar, dözümlülük. Anlayış və fenomen kimi terminin ifadə olunması üçünistifadə olunan “tolerantlıq” sözü etimoloji cəhətdən latın tolerantlıq dözümlülüklə eynilik təşkil etmir. Baxmayaraq ki, bu anlayışlar bir-birinə xeyli yaxındır, bununla belə onları sinonim hesab etmək ol- maz. Tolerantlıq ideyalarının mənbələrinə qədim zamanların mütəfəkkirlə- rinin işlərində rast gəlmək mümkündür. Sidhartha Qautama, Sokrat […]
Psixologiyada qavrama probleminin qoyuluşu
Açar sözlər: psixi proses, idrak, intellekt, duyğu, qavrayış, obraz, persepsiya, semantika Müasir təhsil sistemi özünün ənənəvilik və müasirlik prinsipləri ilə zəngindir. Bir tərəfdən pedaqoqlar ənənəvi prinsiplərə sadiq qalaraq təhsil prosesini illər uzunu istifadə edilmiş metod və vasitələrlə qurur, digər tərəfdən də həmin prosesi yeni texnologiyalarla daha da zənginləşdirirlər. Belə bir təhsil mühitində həm orta məktəbdə […]
Yeniyetmələrdə internet-addiksiya və onun psixo-pedoqoji korreksiya üsulları
Açar sözlər: internet, internet-texnologiyaları, internet-addiksiya, yeniyetmələr, kommunikasiya, natamamlıq kompleksi, addiktiv davranış. Elmi-texniki inkişafın sürətlənməsinə və müasir sivilizasi yanın bütün fəaliyyət sahələrinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərən əsas faktorlardan biri peşə, təhsil, mədəniyyət və digər məqsədlərlə tələb olunan informasiyanın tam həcmdə və lazım olduğu vaxtda əldə olunmasına imkan verən İnternet və peyk rabitəsinin, telekommunikasiyanın inkişaf etdirici vasitələrinin, […]
Endokrinoloji patologiyaların aşkar edilməsində klinik psixoloqun rolu
Klinik psixologiya və psixoterapiya üzrə diplom sonrası həkimlərin təkmilləşdirilməsi, sağlam şəxsin əmək və təhsil fəaliyyətinə klinik-psixoloji biliklərin yeridilməsi klinik psixologiyanın müasir dövrdə çoxşaxəli inkişafına səbəb olmuşdur. Bunun nəticəsində Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının sağlamlıq anlayışına verdiyi tərifə – “sağlamlıq insanın elə bir halıdır ki, təkcə xəstəlik və fiziki qüsurların olması deyil, həmçinin tam fiziki, ruhi və sosial […]
Müasir cəmiyyətdə virtual düşüncənin ailənin sosial-psixoloji mühitinə təsiri
Açar sözlər: müasir cəmiyyət, ailə, informasiya, internet, virtualdüşüncə Bəşəriyyət artıq öz inkişafının yeni – informasiya mərhələsi nə daxil olub və biz informasiya cəmiy yətində yaşayıb-yaradırıq. Bu gün müasir cəmiyyəti kütləvi informasiya vasitələri olmadan təsəvvür etmək mümkün deyil. Müasir cəmiyyət dedikdə biz İKT-nin (İnformasiya Kommunikasiya Texnologiyaları) inkişaf etdiyi, demokratik cəmiyyət başa düşürük. Qloballaşan dünyada İnforma siya […]
Mədəniyyətlərarası münasibətlərə milli identikliyin təsirinin sosial-psixoloji xüsusiyyətləri
Açar sozlər: mədəniyyət, şəxsiyyət, mədəni müxtəliflik, milli identiklik, etnik identiklik GİRİŞ Müasir dünyada qloballaşmanın meydana çıxardığı yeniliklər bir tərəfdən sərhədlərin tədricən yox olmasını zəruri etdiyi halda, digər tərəfdən milli mədəniyyətlərin qarşılıqlı təsirindən güc alan milli dövlətçiliyin möhkəmlənməsini zəruri edir. XX əsrin sonu – XXI əsrin əvvəllərində dünya düzənində baş verən əhəmiyyətli dəyişikliklər ilk növbədə suveren milli […]
Psixoaktiv maddə qəbulunun insanda yaratdığı psixi və fiziki asılılıqların təhlili
Açar sözlər: narkotik, psixi asılılıq, fiziki asılılıq, psixoaktiv maddə Narkotikaya və istənilən psixotrop maddəyə olan meyil tez bir zamanda narkomaniyanın yaranmasına səbəb olur. Narkotik vasitələr müxtəlif formalarda qəbul olunsa da, onların təsir forması demək olar ki, tamamilə eynidir – onlar şüuru məhdudlaşdırır və şəxsin ağrıya dözməyinə kömək edirlər. Tibbdə nar kotikdənn asılılıq ağır xəstəlik kimi qiymətləndirilir […]
Yeniyetmələrdə internet-addiksiya və onun psixo-pedoqoji korreksiya üsulları
Açar sözlər: internet, internet-texnologiyaları, internet-addiksiya, yeni- yetmələr, kommunikasiya, natamamlıq kompleksi, addiktiv davranış. Elmi-texniki inkişafın sürətlənməsinə və müasir sivilizasiyanın bütün fəaliyyət sahələrinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərən əsas faktorlardan biri peşə, təhsil, mədəniyyət və digər məqsədlərlə tələb olunan informasiyanın tam həcmdə və lazım olduğu vaxtda əldə olunmasına imkan verən İnternet və peyk rabitəsinin, telekommunikasiyanın inkişafetdirici vasitələrinin, informasiya […]
Diqqət çatışmazlığı və hiperaktivlik pozuntusunun (DÇHP) psixokorreksiyası.
Açar sözlər: hiperaktivlik, diqqət çatışmazlığı, impulsivlik, korreksiya, psixoloji oyunlar Müasir dövrdə, rast gəlinən diqqət çatışmazlığı ilə müşahidə olunan hiperaktivlik pozuntusu aktual tibbi-sosial problemlərdən biridir. Diqqət çatışmazlığı və hiperaktivlik pozuntusu (DÇHP) uşaqların MSS (mərkəzi sinir sistemi) yetkinləşməsinin ləngiməsi və ali beyin funksiyalarının formalaşması (əsasən requlyativ komponentin) yeni yaşama şəraitinə adapdasiya olmağa və idrak fəaliyyətinə mane olur […]
Koronavirus (Yeni COVİD-19) pandemiyasının psixoloji təsiri və nəticələri.
Açar sözlər: pandemiya, stiqmatizm, COVİD-19, sosial izolyasiya, həyəcan, qorxu, stres, depressiya, psixoloji sağlamlıq. Qlobal miqyasda bütün dünyanı öz təsiri altına alan və pandemiya olaraq beynəlxalq sərhədləri aşan COVID-19 koronavirus,(ingilis dilində “disease”) xəstəlik deməkdir) epidemiyası insanlarda qorxu hissinin mərkəzdə olduğu bir narahatlıq vəziyyəti yaratmışdır. Belə ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən COVID-19-un pandemiya (qlobal epidemiya) elan edildikdən […]