Psixoaktiv maddə istifadəçilərinin sosial-psixoloji reabilitasiyasında koqnitiv-davranış terapiyasının həyata keçirilməsi qaydası və tətbiqi yolları
Açar sözlər: maddə istifadəsi pozğunluqları, koqnitiv-davranış terapiyası, fövqəladə halların idarə edilməsi, motivasiyaedici müsahibələr Psixoaktiv maddə (bundan sonra: PAM) istifadəsi zamanı yaranan pozuntulara qarşı koqnitiv dav ranış terapiyası (bundan sonra: KDT) həm monoterapiya, həm də müalicə strategiyaları toplusunun bir hissəsi kimi effektiv nəticə göstərdi. Bu məqalə KDT-dən istifadəni dəstəklə yən, onun kliniki tətbiqinin elementlərini, müalicəyə cavabı […]
COVİD-19 PANDEMİYASININ İNSANIN DAVRANIŞINA TƏSİRİ
Açar sözlər: pandemiya, davranış, sosial gözlənti, emosional vəziyyət COVİD 19 virusu haqqında ilk məlumat ÜST-ün Çindəki ofisi tərəfindən 31 dekabr 2019-cu il tarixində ÜST-ə verilmişdi. Bildirilmişdi ki, Çinin Hubei əyalətinin Uhan şəhərində etiologiyası bilinməyən pnevmoniya halları aşkar edilmişdir. Çinin milli səlahiyyətli orqanları tərəfindən ÜST-ə göndərilən məlumatda deyilirdi ki, 31 dekabr 2019-cu il tarixindən 3 yanvar […]
Психологические аспекты мультикультурализма
Ключевые слова: мультикультурализм, психологические механизмы, реакции сдвига, сплав культур В последние десятилетия человечество оказалось в ситуации непреходящих военных конфликтов, грозящих непредсказуемыми последствиями и ставящих мир на грань мировой войны. Никогда ранее отдельные группы, народы, страны, не принимали столь близкого участия в решении проблем других стран и народов весьма и весьма удаленных от них пространственно и […]
İstedadlı uşaqların təlimində praktik (məktəb) psixoloqu fəaliyyətinin xüsusiyyətləri
Açar sözlər: praktik psixologiya, praktik (məktəb) psixoloqu, istedadlı uşaq, istedadlı məktəbli, peşəseçimi. Praktik psixologiya – elmi psixologiyanın təcrübəyə, əhali ilə işləməyə istiqamətlənən sahəsidir. Bu sahədə fəaliyyət göstərənlər: maarifləndirmə, əhaliyə psixoloji xidmət göstərmək, onlara psixologiya elminin məhsullarını (ədəbiyyat, konsultasiya, seminarlar, treninq və s.) çatdırmaqla məşğuldurlar. Bu baxımdan praktik psixologiya “təhsil + maarifləndirmə” kimi səciyyələnir. Praktik psixologiyanın […]
Stresslə diabetin (şəkər xəstəliyinin) əlaqəsi
Açar sözlər : stress, şəkərli diabet, psixosomatik problemlər , klinik psixologiya Qanda şəkərin miqdarında yaranan disbalans orqanik problemlərə və psixoloji narahatlıqlara səbəb olur. Bir çox hallarda isə bu vəziyyətin əksi ilə qarşılaşırıq. Müəyyən qrup orqanik və psixoloji narahatlıqlar qanda şəkərin miqdarının dəyişməsinə səbəb olur. Tədqiqatlar nəticəsində müəyyənəşdirilmişdir ki, bir çox fiziki problemlərin yaranmasına səbəb nevrotik […]
F.Ə.İBRAHİMBƏYOVUN ŞƏXSİYYƏTİ VƏ YARADICILIQ YOLU
Açar sözlər: psixologiya tarixi, eksperimental psixologiya, bilinqvizm, dil hissi Fuad Əhməd oğlu İbrahimbəyov XX əsrdə yaşayıb-yaradan görkəmli Azərbaycanın psixoloqudur. 29 dekabr 1901 ci ildə Şamaxı şəhərində anadan olan böyük alim ilk orta təhsilini Şamaxıda Realnı məktəbdə – maarifpərvər ziyalı-şair Abbas Səhhətin sinfində oxumuş, 1920-1925 ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tibb fakültəsində təhsil alaraq həkim ixtisasına yiyələnmişdir. […]
ŞƏXSİ SƏRHƏDLƏR NƏDİR?
Açar sözlər: şəxsi sərhəd, aqressiv yanaşma, emosiya, paylaşmaq Biz hamımız doğulduğumuz andan şəxsi sərhədlərimizi yaratmağa və onları inkişaf etdirməyə çalışırıq. Biz özümüz üçün önəmli olanları qorumağa çalışırıq. Bədənimiz şəxsi sərhədlərimizə, şəxsi əşyalarımız digər insanlarla münasibətimiz, inandığımız hər şey bura aiddir. Təqribi 3 yaşına qədər uşaqlar onların əşyalarına toxunmaq istəyən adamlara qarşı sərt reaksiya verirlər. Bu […]
TÜKƏNMƏ SİNDROMU
Açar sözlər: emosional tükənmə, fiziki tükənmə, zehni tükənmə Müasir dövrdə texnologiyanın inkişafı birlikdə istehsal və səmərə keyfiyyətində gözlə görülən bir azalma diqqəti cəlb edir. Belə olduqda insanın iş dünyasında davamlı problemlərlə qarşılaşması da qaçınılmaz olacaq. Son dövrdə isə yeni iş mühitləri, rəhbərliklər görülən işlərin xüsusiyyətləri və avtonomluq vəziyyətləri çalışan insanda, xüsusilə tibb içşiləri arasında “Tükənmə sindromu” […]
AİLƏDAXİLİ MÜNASİBƏTLƏRDƏ QISQANCLIQ
Açar sözlər: ailə, qısqanclıq, ailədaxili münasibətlər Ailədaxili münasibətlərdə qarşılıqlı hörmət, anlayış, inamın olması çox vacib ünsürlərdir. Əgər sadaladığım ünsürlər tərəflər arasında olmazsa bu hər iki tərəfi usandırar və çoxsaylı problemlərə yol açar. Bütün bunların kökündə inam və özünəinam hissi dayanır. Təbii ki, çox qısqanc olmaq özünəinamsızlığın göstəricilərindəndir. Qısqanclıq insani bir hissdir və kökü uşaqlığımıza qədər gedir. […]
Məktəbdə psixoloji xidmət: problemlər və perspektivlər
Açar sözlər: məktəb, psixoloji xidmət, psixoloq, problem, fəaliyyət. Müasir dövrdə istənilən fəaliyyətin və insan munasibətlərinin səmərəliliyi psixoloji biliklərin tətbiqinə əsaslanır. Bu baxımdan fəaliyyət məramından, məqsədindən asılı olmayaraq bütün sahələrdə psixoloji xidmətin təşkili olduqca vacibdir. Bu aktuallıq məktəb mühitindən də yan keçmir. Təhsilin keyfiyyətinin, şagirdlərin təlim motivlərinin və nailiyyətlərinin yüksəldilməsi, müəllim-şagird münasibətlərində, eləcə də müəllim-müəllim, müəllim-valideyn, […]
Uşaqlarda intellekt qabiliyyətinin inkişaf etdirilməsi yolları
Açar sözlər: intellekt, qabiliyyət, yaradıcıq, inkişaf, bilik, bacarıq Yaradıcılıq məkanında qabiliyyətlərin ixtisaslaşması mahiyyətcə yeni fenomendir. Bu fenomen daha çox yaradıcılıq psixologiyası kontekstində araşdırılır. Qabiliyyətlərin ixtisaslaşması sadəcə olaraq peşə bilik, bacarıq və vərdişlərin deyil həm də elm-sənətlə bağlı bilik bacarıq və vərdişlərin mənimsənilməsində özünü göstərir. İbtidai siniflərdə uşağın mükəmməl inkişafını təmin edən iki fəaliyyət növü təşkil […]
Müasir şəraitdə yeniyetmələrdə milli xarakterin formalaşmasına təsir edən sosial-psixoloji amillər
Açar sözləri: #yeniyetməlik, #milli#xarakter, #KİV, #qloballaşma Milli xarakterin formalaşmasının sosial-psixoloji məsələlərinə nəzər saldıqda psixi cəhətdən sağlam cəmiyyətin qurulmasının xalq üçün nə qədər vacib bir məsələ olduğunu görə bilirik.Yeniyetmənin milli xarakterinin formalaşmasına təsir edən əsas amillərdən biri ailədir. Valideynlər və yaşlılar onlara cinsindən asılı olaraq qadın və ya kişi rolunu öyrədirlər. Müşahidələr göstərir ki, milli adət […]
